HIDS en MKD verwijzen naar hetzelfde koortssyndroom, alleen HIDS is de mildere vorm. Het zijn genetische aandoeningen die gekarakteriseerd worden door herhaalde aanvallen. Hyper IgD verwijst naar verhoogde waarden van IgD in het bloed die bij een deel van de patiënten gevonden kan worden. MKD verwijst naar het enzym mevalonaat kinase, waarvan de activiteit in de lichaamscellen verlaagd is.

Het MVK gen is vanaf de geboorte beschadigd en deze veroorzaakt de ziekte.  Mevalonaat kinase (MVK) is een enzym, een eiwit dat een chemische reactie mogelijk maakt die voor de normale gezondheid nodig is. Die reactie is de omzetting van mevalonzuur in fosfomevalonzuur. Bij patiënten zijn beide beschikbare exemplaren van het MVK-gen beschadigd, waardoor er te  weinig werkzaam mevalonaat kinase enzym is. Het mevalonzuur hoopt zich op in het lichaam, waardoor het in de urine terecht komt.  Belangrijker is dat de productie van bepaalde vetten (isoprenoïden) tekort schiet. Hierdoor reageert het lichaam ten onrechte alsof er een bacteriële infectie is met de productie van ontstekingsstoffen zoals interleukine-1beta. Hierdoor ontstaan koorts en ontstekingsverschijnselen in bloed en weefsels.

HIDS / MKD wordt  zoals beschreven veroorzaakt door een afwijking in het MVK gen. Het is een erfelijke ziekte die autosomaal recessief overerft. Dat wil zeggen dat de ziekte niet geslachtsgebonden is. Dit type overerving houdt in dat een individu pas de ziekte krijgt als beide genen afwijkend zijn. Met andere woorden het gen dat afkomstig is van de moeder én het gen dat afkomstig is van de vader. Het is meestal zo dat beide ouders drager zijn van de ziekte. Dat wil zeggen dat beide ouders één gezond en één aangedaan gen hebben. In zo’n geval bestaat er 25% kans dat hun kind aangedaan is.

Het kind heeft de ziekte omdat de genen die de ziekte veroorzaken aangedaan zijn.

Er is een klachtenpatroon waarbij koorts regelmatig (2 tot 12 weken) terugkeert met een duur van 3 tot 7 dagen. De symptomen tijdens deze koortsaanvallen kunnen zijn: hoofdpijn, keelpijn, buikpijn, braken, diarree, pijnlijk gezwollen lymfklieren, gewrichtspijnen, huiduitslag eetlustverlies en een algeheel gevoel van malaise. Er worden verhoogde ontstekingswaarden in het bloed aangetroffen, maar er worden daarbij geen bacteriën of virussen aangetroffen.

Bij de ernstigst aangedane patiënten kunnen ook problemen van het zenuwstelsel (ontwikkelingsachterstand, coördinatiestoornissen) of de ogen (staar, netvliesbeschadiging) optreden.

HIDS/MKD is een  levenslange ziekte. Maar over het algemeen is het zo dat als het kind ouder wordt de aanvallen ook afnemen. Helaas blijft er doorgaans  een deel aanvallen over.

Een zeer zeldzame maar ernstige  complicatie van HIDS/MKD is de ontwikkeling van amyloïdose. Amyloïd is een ontstekingseiwit dat zich afzet in bepaalde organen zoals de darm, huid,hart, maar vooral de nieren. Deze eiwitafzetting verstoort de functie van het betroffen inwendige orgaan. In het geval van de nieren kan dit uiteindelijk tot nierfalen leiden en is dialyse of transplantatie nodig. Deze gevaarlijke complicatie is vermoedelijk goed te voorkomen door de onstteking te voorkomen, bijvoorbeeld met interleukine-1 blokkade.

De diagnose wordt gesteld doormiddel van chemische bepalingen en of genetische analyse. Hierbij wordt gekeken naar de concentratie van Mevalonzuur in de  urine. Bij de genetische bepaling wordt gekeken of er mutatie zijn van het MVK gen.

De behandeling hangt af van de ernst van de ziekte. Soms volstaan simpele middelen zoals paracetamol en ontstekingsremmers, zoals indometacine, diclofenac of ibuprofen. Soms helpt aanvalsbehandeling met  corticosteroïden zoals prednison, maar wanneer dit medicijn te vaak of te lang wordt gebruikt kunnen er vervelende bijwerkingen optreden.  Daarom worden kinderen die niet met simpele middelen uitkomen vaak behandeld met remmers van de ontstekingsstof interleukine-1beta.   De medicijnen canakinumab en anakinra zijn zulke interleukine-1-blokkers. Canakinumab  is extreem duur maar zeer effectief: 2/3  van de patiënten kan aanvalsvrij worden en de overigen hebben een sterke afname van het aantal aanvallen . Het moet elke 4-8 weken onderhuids worden ingespoten. Anakinra is minder goed onderzocht. Het is minder duur, maar moet dagelijks worden geïnjecteerd.

Bijwerkingen van interleukine-1 blokkade.

Interleukine-1 is van belang voor de afweer tegen infecties. De belangrijkste bijwerking van canakinumab en anakinra is dan ook een verhoogde kans op bacteriële infecties, zoals oorontsteking, longontsteking en krentenbaard. Het is dus van groot belang dat kinderen die met deze medicijnen worden behandeld volledig gevaccineerd zijn. Ook moeten infecties vlot met antibiotica worden behandeld.

De andere belangrijke bijwerking is pijn op de injectieplaats. Vooral bij anakinra speelt dit een rol.

HIDS/MKD is een levenslange aandoening. Wel kunnen in de loop der jaren de klachten / aanvallen minder worden. Ook kan interleukine-1 blokkade de aanvallen sterk reduceren, maar het leven met deze aandoening blijft lastig omdat de patiënt nooit precies weet wanneer hij/zij weer een aanval krijgt en hoelang deze duurt.  Wanneer de ontsteking niet onder controle te krijgen is, zal amyloïdose  waarschijnlijk kunnen worden voorkomen. Moeheid is bij HIDS/MKD patiënten een veel gehoorde klacht.  In zeer zeldzame gevallen kan netvliesbeschadiging (“retinitis pigmentosa”) tot gezichtsverlies leiden.